Czerniak oka - objawy i przyczyny nowotworu złośliwego gałki ocznej

Objawy czerniaka naczyniówki nie są charakterystyczne, bądź zupełnie nie występują. Znane są różne metody leczenia czerniaka oka, choć nie ma jasnych wytycznych co do terapii w przypadku przerzutów czerniaka oka.

Czerniak oka – nowotwór złośliwy oka   

Czerniak oka, a właściwie czerniak błony naczyniowej, jest najczęściej występującym nowotworem w obrębie gałki ocznej. Jeśli uda się go wykryć dość wcześnie i wdrożyć właściwe leczenie, istnieją szanse na oszczędzenie gałki ocznej i uniknięcie konieczności jej usunięcia.

Czerniak w oku to nowotwór oka powstający z komórek barwnikowych, czyli melanocytów. Komórki te nie są umiejscowione jedynie w skórze, ale także w obrębie naczyniówki, tęczówki, czy ciała rzęskowego. Biorąc pod uwagę ogólną częstotliwość występowania nowotworów, jest to rzadki typ raka, jednak wśród nowotworów złośliwych gałki ocznej plasuje się na pierwszym miejscu. Bardzo często są to nowotwory wykrywane zupełnie przypadkowo. Średni wiek rozpoznania czerniaka oka wynosi 60 lat.

Czerniak naczyniówki oka - przyczyny

Nie do końca poznany jest mechanizm czerniaka gałki oka, ale nie udowodniono zależności pomiędzy promieniowaniem UVB a występowaniem nowotworu. Wśród czynników ryzyka wystąpienia czerniaka naczyniówki zalicza się jasną karnację i jasną barwę oczu. Wśród osób narażonych na wystąpienie nowotworu oka są przede wszystkim spawacze. Istnieje również znaczna zależność pomiędzy mutacjami genetycznymi a nowotworem oka. Pewne mutacje, jak:

·         utrata ramienia długiego chromosomu 6,

·         monosomia chromosomu 3,

·         duplikacja ramienia długiego chromosomu 8,

są związane z większym ryzykiem wystąpienia przerzutów i gorszym rokowaniem.

Czerniak oka – objawy

Czerniak naczyniówki bardzo często nie daje żadnych objawów i jest wykrywany przypadkowo. Objawia się powolnym pogorszeniem ostrości wzroku, a także pojawianiem się ubytków w polu widzenia. Część chorych może zauważyć, że w ich polu widzenia, co jakiś czas pojawiają się kule światła.

Leczenie czerniaka oka ma na celu zachowanie zmysłu wzroku. Ponadto wczesne wykrycie i właściwe leczenie zapobiega powstawaniu przerzutów. W zależności od wielkości guza, jego umiejscowienia, szerzenia się, a także dodatkowych czynników, jak choroby przewlekłe czy wiek pacjenta, dobiera się właściwą formę terapii.

Wśród dostępnych form terapii wymienia się m.in.:

• brachyterapia – jest to jedna z form terapii oparta na wykorzystaniu pierwiastków promieniotwórczych, emitujących promieniowanie gamma. Taki pierwiastek jest umieszczony w aplikatorze przyszytym do powierzchni gałki ocznej. Leczenie to daje zdecydowanie lepszy efekt kosmetyczny niż standardowe metody chirurgiczne. Niestety promieniowanie, mimo iż zapewnia pacjentom lepszą jakość życia i poprawę samopoczucia, lepsze zachowanie zdolności widzenia, to jednak nie jest to metoda wolna od powikłań. Pierwiastki promieniotwórcze mogą doprowadzić do powstania neuropatii, zaćmy czy retinopatii;

• radioterapia protonowa – alternatywna dla poprzedniej, wykorzystywana w terapii guzów większych, szczególnie znajdujących się w obrębie tarczy nerwu wzrokowego;

• leczenie laserem, czyli przezźreniczna termoterapia;

• leczenie chirurgiczne.

Przerzuty w  czerniaku oka

Jak każdy nowotwór złośliwy, czerniak oka również może dawać przerzuty, najczęściej do wątroby. Nie ma metody uznanej za optymalną w leczeniu przerzutów. Rokowanie jest niepomyślne, jeśli stwierdzi się przerzuty. Należy rozważyć immunoterapię, chemioterapię, udział w badaniach klinicznych.

Zobacz także: Czerniak paznokcia - przyczyny, jak rozpoznać?