Radioterapia w leczeniu czerniaka - zasady terapii, skutki uboczne
Radioterapia jest metodą stosowaną jako wyłączna forma leczenia niektórych nowotworów, lub również jako terapia wspomagająca czy uzupełniająca, jak w przypadku leczenia zaawansowanego czerniaka.
W zaawansowanym stadium leczenia czerniaka można wykorzystać radioterapię. Jest to metoda polegająca na zastosowaniu promieniowania elektromagnetycznego. Wykorzystanie wysokich częstotliwości promieniowania prowadzi do niszczenia komórek nowotworowych. Zabieg nie jest jednorazowy, lecz wymaga kilkukrotnych powtórzeń. W przypadku czerniaka radioterapia jest metodą o ograniczonym zastosowaniu, choć wykorzystuje się ją przy dokładnej lokalizacji przerzutu czerniaka, a także po usunięciu węzłów chłonnych. Radioterapia jest wykorzystywana także w przypadku bolesnych przerzutów w kościach.
Radioterapia – na czym polega?
Radioterapia to leczenie wykorzystujące promieniowanie jonizujące celem niszczenia komórek nowotworowych. Można ją porównać z promieniowaniem wykorzystywanym do wykonania zdjęcia rentgenowskiego. Jest ono jednak w znacznie większej dawce i większym skupieniu. W radioterapii wykorzystuje się różne źródła promieniowania jonizującego. Skutkiem radioterapii są zmiany w komórkach nowotworowych, co doprowadza do ich obumarcia. Niestety promieniowanie działa miejscowo, jednak nie jest selektywne. Wobec tego może uszkadzać również zdrowe tkanki.
W radioterapii stosuje się stosowanie kilkurazowe mniejszych dawek, ponieważ zastosowanie jednorazowej ogromnej dawki promieniowania mogłoby wiązać się z rozległymi uszkodzeniami tkanek czy poważnymi krwawieniami. Radioterapia nie musi być metodą stosowaną jako wyłączną metodę leczenia. Częściej stosuje się ją w skojarzeniu z chemioterapią czy jako uzupełnienie metod chirurgicznych. W przypadku czerniaka, jest to metoda uzupełniająca. Radioterapia może być wykorzystana w terapii leczenia nowotworów również jako metoda przedoperacyjna zmniejszająca masę guza. Podstawą tej metody jest właściwe zastosowanie promieniowania, by zminimalizować uszkodzenie tkanek zdrowych, które generuje szereg działań niepożądanych.
Jak wygląda radioterapia i ile trwa?
Przed rozpoczęciem radioterapii konieczne jest przeprowadzenie symulacji leczenia. Polega to na tym, że na podstawie badań obrazowych określa się dokładną lokalizację guza. Ma to na celu dokładne wyznaczenie okolicy, która a być poddana napromieniowaniu, tak by oszczędzić jak najwięcej tkanek zdrowych. By później stosowane leczenie było w pełni skuteczne, należy na skórze wystarczyć punkty orientacyjne (kropki), jak również wykorzystuje się specjalne urządzenia, które później gwarantują jednakowe ułożenie chorego przy zabiegu. Po takiej symulacji leczenia radioterapię zaczyna się zazwyczaj w ciągu kilku dni.
Długość, jak również częstotliwość napromieniowania, zależy od samego nowotworu, do którego indywidualnie jest dobierany schemat leczenia. Wszystko zależy także od dodatkowego wykorzystania chemioterapii czy chirurgii. Cały cykl radioterapii może trwać nawet kilka tygodni.
Radioterapia – rodzaje
Pierwszym rodzajem radioterapii jest promieniowanie z zewnętrznych źródeł. Wtedy wykorzystuje się źródło promieniowania zlokalizowane poza organizmem i wykonuje napromieniowanie tkanek z pewnej odległości. Czasami jest możliwość zastosowania innego rodzaju radioterapii, a mianowicie brachyterapii, czyli radioterapii bezpośredniej działającej na zmianę nowotworową.
Radioterapia – skutki uboczne
Skutki uboczne radioterapii wiążą się z napromieniowaniem zdrowych tkanek w sąsiedztwie guza. Objawy ogólne, które ponadto mogą się pojawić to m.in.:
- nudności i wymioty,
- brak apetytu,
- łysienie w obrębie skóry narażonej na napromieniowanie,
- osłabienie,
- zaczerwienienie skóry,
- niepłodność,
- pajączki skórne,
- zwłóknienia narządowe,
- niedrożność jelit,
- tamponada serca,
- martwica mózgu,
- uszkodzenie płodu,
- wzrost ryzyka innych nowotworów.
Dowiedz się więcej: Immunoterapia w leczeniu czerniaka